Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka – Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy

Obowiązek alimentacyjny, mający swoją regulację prawną w ustawie Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, stanowi fundamentalną część obowiązków rodzicielskich. W tym artykule omówimy tematykę obowiązku alimentacyjnego wobec uprawnionych, analizując różne aspekty prawne i praktyczne tego zagadnienia. Artykuł ten jest niezbędny dla każdego rodzica i opiekuna dla zrozumienia swoich praw i obowiązków względem dziecka, a także dla każdego dziecka, by wiedzieć, jakie są jego możliwości prawne.

Co to jest obowiązek alimentacyjny?

Jest to jeden z elementarnych obowiązków rodzicielskich, określony jest w ustawie Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy jako obowiązek dostarczania środków na utrzymanie i wychowanie dziecka. Obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców, niezależnie od tego, czy dziecko pochodzi ze związku małżeńskiego czy ze związku nieformalnego. W praktyce, jest to świadczenie pieniężne lub w naturze, które rodzice są zobowiązani dostarczać swoim dzieciom, zarówno małoletnim, jak i w niektórych przypadkach pełnoletnim, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Warto podkreślić, że obowiązek łożenia na utrzymanie dziecka nie kończy się automatycznie z chwilą osiągnięcia przez niego pełnoletności, lecz zależy od jego indywidualnej sytuacji, w tym zdolności dziecka do samodzielnego utrzymania.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania wiąże się z koniecznością zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, które obejmują nie tylko podstawowe środki utrzymania, jak wyżywienie czy odzież, ale także koszty edukacji, leczenia oraz ogólnego rozwoju. Co istotne, obowiązek ten może również obciążać krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, jeśli rodzice nie są w stanie spełnić swoich obowiązków. Sąd, rozpatrując roszczenie o alimenty, bierze pod uwagę zarówno potrzeby dziecka, jak i możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.

Obowiązek alimentacyjny rodziców jest więc obowiązkiem prawnym o szerokim zakresie, mającym na celu zapewnienie dziecku odpowiednich warunków do życia i rozwoju i zmierzającym do zaspokajania potrzeb rodziny. Jest to zobowiązanie, które wykracza poza podstawowe dostarczanie środków finansowych, obejmując także dbałość o środki wychowania oraz zaspokajanie potrzeb emocjonalnych i edukacyjnych dziecka. Ważne jest, by obowiązek ten był rozumiany nie tylko jako przymus prawny, ale także jako wyraz odpowiedzialności rodzicielskiej i troski o dobro dziecka.

Kiedy powstaje obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka?

Obowiązek ten powstaje z chwilą narodzin dziecka.

Matka może jednak żądać alimentów od ojca jeszcze nienarodzonego dziecka, gdy jego ojcostwo jest uwiarygodnione (np. strony pozostawały w zaawansowanym związku w czasie poczęcia dziecka). Ojciec musi wyłożyć wówczas z góry odpowiednią sumę potrzebną na pokrycie wszystkich kosztów utrzymania kobiety przez trzy miesiące w okresie porodu oraz kosztów utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po narodzinach. Termin i sposób zapłaty określa sąd.

Matka  dziecka pozamałżeńskiego może domagać się sfinansowania przez ojca wydatków związanych z ciążą, porodem i pielęgnacją nowonarodzonego dziecka (koszty opieki medycznej, lekarstw, odżywek, koszty mieszkania); wydatków związanych z tzw. wyprawką dla dziecka (łóżeczko, wózek, pościel, pieluszki, butelki, ubranka itp.).

Ojciec musi pokryć koszty trzymiesięcznego utrzymania matki dziecka w okresie porodu. Przeważnie są to koszty właściwego odżywiania ciężarnej kobiety, a także koszty zapewnienia mieszkania. Obowiązek ten, z ważnych powodów, może zostać przedłużony na okres dłuższy niż 3 miesiące (nie ma ograniczenia czasowego). Do ważnych powodów można zaliczyć m.in. brak możliwości podjęcia pracy w wyniku złego stanu zdrowia spowodowanego powikłaniami poporodowymi matki, chorobę dziecka, skorzystanie z bezpłatnego urlopu w celu opieki nad dzieckiem.

Mężczyzna winien także, zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sfinansować nadzwyczajne wydatki związane z ciążą oraz porodem. Najczęściej są to koszty usług medycznych (poddanie się kosztownej terapii w celu ratowania zdrowia lub życia nienarodzonego jeszcze dziecka, koszty długiego przebywania w szpitalu np. przy zagrożeniu ciąży, koszty przebywania w placówce medycznej związane z powikłaniami przy porodzie), ale również koszty organizacji chrzcin czy przygotowania pokoju dla nowonarodzonego dziecka.

Matka dziecka może domagać się również od ojca dziecka pokrycia strat matki wynikłych z faktu zajścia w ciążę lub utraconych z tego tytułu zarobki (np. przedłużenie się płatnej nauki, utrata pracy).

Ojciec winien partycypować w ww. kosztach w odpowiednim zakresie, najczęściej po połowie, acz ze względu na sytuację materialną stron proporcje ponoszenia ww. kosztów mogą być inne.

Co się zaś tyczy obowiązku alimentacyjnego, jest on obowiązkiem prawnym, który nakłada na rodziców – zarówno matkę, jak i ojca – konieczność dostarczania środków niezbędnych do utrzymania i wychowania dziecka, tak małoletniego, jak i pełnoletniego, które nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Nie ma przy tym znaczenia, czy rodzina żyje razem (prowadzi wspólne gospodarstwo domowe) czy osobno. W przypadku  dzieci, ten obowiązek jest oczywisty i niepodważalny. W sytuacji, gdy dziecko osiąga pełnoletność, obowiązek ten nadal może być aktualny, zwłaszcza jeżeli dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, na przykład z powodu kontynuowania nauki lub stanu zdrowia (choroby bądź niepełnosprawności).

Należy również wspomnieć, że obowiązek alimentacyjny może powstać z mocy orzeczenia sądowego (co ma miejsce w przypadku przysposobienia).  

Obowiązek alimentacyjny może być uregulowany na drodze sądowej. Dzieje się tak najczęściej w przypadku sporu co do wysokości świadczeń, jak również w przypadku nieregulowania alimentów dobrowolnie przez drugiego rodzica. Orzeczenie o alimentach na rzecz małoletniego potomstwa jest natomiast obowiązkowe w razie rozwodu bądź separacji rodziców dziecka.

Istotne jest również to, że zobowiązanie nie sprowadza się wyłącznie do świadczeń pieniężnych należnych dzieciom, a nadto obejmuje on także starania osobiste w zakresie dziecka wychowania, edukacji oraz ogólnego rozwoju. Mogą zdarzyć się sytuacje, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem małoletnich dzieci nastąpi w ww. sposób, a wówczas świadczenie nie ma charakteru pieniężnego.

Z istotnych cech charakterystycznych dla instytucji obowiązku ego należy wspomnieć o jego wzajemności, co oznacza, że wiąże tak samo obie strony stosunku prawnego, tj. alimentów mogą domagać się dzieci od rodziców, ale również i rodzice od pełnoletnich dzieci. Dodatkowo instytucję cechuje niezbywalność, gdyż nie można zrzec się prawa do alimentacji ani nie można tego prawa nikogo pozbawić, jak również nie może również zostać spełniony poprzez jednorazowe świadczenie pieniężne.  

Odpowiedzialność finansowa rodziców może zostać zmodyfikowana lub uchylona w pewnych okolicznościach, na przykład gdy dziecko osiąga samodzielność lub gdy wsparcie finansowe jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Każda sytuacja jest oceniana indywidualnie, a Sąd bierze pod uwagę zarówno dziecko i jego potrzeby, jak i możliwości rodziców przy podejmowaniu decyzji o wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Jakie są kryteria ustalania wysokości alimentów?

Kryteriami ustalania wysokości alimentów są potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Za niezbędne należy uznać te potrzeby dziecka, których zaspokojenie zapewni mu godną egzystencję, a nie tylko biologiczne przeżycie (minimum egzystencji). Potrzeby te mogą mieć charakter materialny (pieniężny) oraz niematerialny (niepieniężny). W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. Sąd ten stwierdził:

„rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), a także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego), według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. (…) Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.”

(uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. III CZP 91/86, Legalis).

Drugim kluczowym aspektem jest ocena zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego do płacenia alimentów. Sąd uwzględnia zarówno aktualne dochody, jak i potencjalne zdolności dochodowe, a także ogólną sytuację majątkową rodzica. Jest to istotne, ponieważ zobowiązanie do płacenia alimentów powinno być proporcjonalne do możliwości finansowych rodzica, aby nie stanowiło dla niego nadmiernego uszczerbku. W sytuacjach, gdy rodzice dziecka są w niedostatku, sąd może zdecydować o zmniejszeniu wysokości należności.

Dodatkowo, Sąd bierze pod uwagę także postulat równej stopy życiowej, tak by dziecko miało możliwość zachowania takiego samego poziomu i standardu życia jak rodzic zobowiązany do alimentów.

Czy obowiązek alimentacyjny dotyczy wszystkich rodziców?

Obowiązek alimentacyjny dotyczy wszystkich rodziców, niezależnie od ich statusu prawnego czy rodzaju związku, z którego dziecko się narodziło. Z chwilą urodzenia dziecka, zarówno matka, jak i ojciec, stają się zobowiązani do dostarczania środków na jego utrzymanie i wychowanie. To zobowiązanie nie jest ograniczone wyłącznie do rodziców biologicznych; obejmuje również rodziców adopcyjnych, którzy w wyniku przysposobienia stają się zobowiązani do łożenia na utrzymanie dziecka.

Warto zauważyć, że obowiązkiem alimentacyjnym mogą być obciążeni również dalsi krewni. Zasadą jest, że obowiązek taki mają zstępni (potomkowie: dzieci, wnuki, prawnuki) przed wstępnymi (przodkowie: rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), a wstępni przed rodzeństwem (zarówno rodzonym, jak i przyrodnim) przy jednoczesnym założeniu, że alimentów można się domagać się od dalszych krewnych dopiero wówczas, gdy nie udało się ich uzyskać od członka najbliższej rodziny zobowiązanego w bliższej kolejności (lub gdy osoba ta nie jest w stanie wypełnić swojego obowiązku, np. z powodu niezdolności do pracy). Wyjątek dotyczy  dzieci, którym środki w pierwszej kolejności zobowiązani są płacić rodzice, a w drugiej kolejności dziadkowie.

Jakie są konsekwencje niepłacenia alimentów?

Nieuiszczenie alimentów jest poważnym naruszeniem obowiązków rodzicielskich i może prowadzić do różnorodnych konsekwencji prawnych. W przypadku niewywiązania się z obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, dłużnik może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej, a nawet odpowiedzialności karnej.

W pierwszej kolejności, jeżeli rodzic nie uiści alimentów na rzecz dziecka, a drugi rodzic dysponuje wyrokiem Sądu, w którym orzeczono obowiązek łożenia na utrzymanie dziecka, wówczas należy upewnić się, czy orzeczenie sądowe jest zaopatrzone w tzw. klauzulę wykonalności. Po uprawomocnieniu się wyroku w przedmiocie alimentów należy złożyć do Sądu odpowiedni wniosek, w wyniku którego otrzymamy dokument uprawniający do przymusowej egzekucji alimentów, tj. do złożenia wniosku egzekucyjnego o ich przymusowe ściągnięcie do Komornika Sądowego.

W ramach egzekucji możliwe jest jej prowadzenie z różnych składników majątku dłużnika, np. wynagrodzenia za pracę, rachunków bankowych czy świadczenia renty/emerytury, nadpłaty z podatku, z rzeczy ruchomych będących własnością dłużnika czy nieruchomości, postępowanie egzekucyjne wiąże się z koniecznością uiszczenia innych, dodatkowych kosztów, w tym odsetek oraz kosztów egzekucji.

Ponadto, w przypadkach szczególnie rażącego naruszenia obowiązku alimentacyjnego, może dojść do skierowania sprawy na drogę karną. Niepłacenie alimentów może zostać zakwalifikowane jako przestępstwo niealimentacji, które może mieć miejsce, gdy rodzic uniknął co najmniej 3 rat alimentów.

Czy i kiedy można uchylić się od obowiązku alimentacyjnego?

Zniesienie obowiązku alimentacyjnego jest możliwe w określonych sytuacjach i zawsze podlega ocenie Sądu.

Na wstępie, zobowiązani mogą doprowadzić do zniesienia obowiązku płacenia alimentów na rzecz pełnoletniego dziecka, jeśli płacenie alimentów jest połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem, czyli po prostu rodzic sam jest w trudnej sytuacji materialnej (np. utracił zatrudnienie na skutek ciężkiej choroby). Sąd będzie ustalał wówczas, czy faktycznie sytuacja rodzica jest na tyle trudna, że uniemożliwia płacenie alimentów oraz jakie były tego powody.

Inną sytuacją, kiedy może dojść do zniesienia obowiązku alimentacyjnego, jest osiągnięcie przez dziecko samodzielności finansowej. Gdy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie, na przykład poprzez podjęcie zatrudnienia, rodzic może wystąpić o zniesienie alimentów.

Istnieje również możliwość uzyskania orzeczenia uchylającego obowiązek alimentacyjny w sytuacji, gdy dziecko nie dokłada starań, żeby utrzymywać się samodzielnie. Dla przykładu, dziecko, które powtarza po raz kolejny rok studiów, czy rozpoczyna kolejne studia, przerywając poprzednie, nie powinien korzystać ze wsparcia finansowego rodzica.

Każdy przypadek winien być indywidualnie rozpatrywany przez Sąd, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, w tym zarówno usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych możliwości osoby dłużnika, a  w niektórych wypadkach również relacji dziecka i zobowiązanego do alimentacji (w odniesieniu do ewentualnej sprzeczności żądania alimentów z zasadami współżycia społecznego).

Jak dochodzić swoich praw w kwestii alimentów?

Alimentów można dochodzić albo w takcie postępowania rozwodowego albo w drodze oddzielnego powództwa wytoczonego przed Sądem Rejonowym.

Jeśli przed Sądem Okręgowym toczy się pomiędzy małżonkami będącymi rodzicami wspólnych małoletnich dzieci sprawa o rozwód, w wyroku rozwodowym sąd obligatoryjnie rozstrzyga o obowiązku alimentacyjnym na małoletnie dzieci.

Jeśli natomiast dziecko pochodzi ze związku nieformalnego bądź alimentów dochodzi małżonek niebędący w trakcie postępowania o rozwód (czy separację) czy były małżonek dochodzi podwyższenia alimentów na małoletnie dziecko, własciwym jest sąd rodzinny – Sąd Rejonowy. W tym przypadku pierwszym krokiem jest złożenie pozwu o alimenty, który powinien zawierać uzasadnienie żądania wraz z wskazaniem kwoty alimentów, jaką osoba uprawniona (na przykład rodzic lub opiekun dziecka) uznaje za adekwatną do potrzeb dziecka oraz możliwości finansowych osoby zobligowanej do ich płacenia. W pozwie należy uwzględnić wszystkie istotne aspekty sprawy, takie jak uzasadnione potrzeby dziecka, a także szczegółowe informacje dotyczące sytuacji życiowej i finansowej obu stron, szczególnie zobowiązanego.

W trakcie postępowania sądowego Sąd analizuje zarówno potrzeby dziecka, które mogą obejmować elementarne koszty utrzymania, a także edukacji, leczenia, jak i sytuację finansową rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów. Także dzieci pełnoletnie mogą dochodzić alimentów, gdy nie są jeszcze samodzielne.

W toku postępowania sądowego można domagać się zabezpieczenia alimentów na czas toczącego się postępowania.

W sytuacjach, gdy rodzic zobowiązany do płacenia alimentów nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, możliwe jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które ma na celu przymusowe dochodzenie należności.

Na zakończenie, warto wspomnieć, że nie zawsze alimenty muszą być dochodzone na drodze postępowania sądowego. Jest bowiem możliwym, jeśli oboje rodzice są zgodni, zawarcie ugody przed mediatorem sądowym, który złoży stosowny wniosek o zatwierdzenie ugody przez Sąd na posiedzeniu niejawnym.

Rola adwokata w sprawach alimentacyjnych

Rola prawnika w sprawach alimentacyjnych jest istotna, zarówno dla strony ubiegającej się o świadczenia, jak i dla wobec osoby dłużnika. Pełnomocnik specjalizujący się w prawie rodzinnym posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie, aby skutecznie reprezentować Klienta we wszelkich sprawach dotyczących alimentów. Jego rola rozpoczyna się już od momentu przygotowania i złożenia pozwu (odpowiedzi na pozew), przez reprezentację Klienta w postępowaniu sądowym, aż po pomoc w egzekwowaniu orzeczeń sądowych.

Kancelaria prawna pomaga w dokładnym określeniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka, co jest kluczowe dla ustalenia adekwatnej wysokości alimentów. Bierze pod uwagę zarówno bieżące koszty utrzymania dziecka, jak i dodatkowe wydatki, takie jak opłaty za edukację, leczenie czy zajęcia dodatkowe. W przypadku dzieci pełnoletnich, które nadal są zależne od rodziców,  pełnomocnik pomaga również w uzyskaniu odpowiedniego wsparcia finansowego. Z drugiej strony, reprezentując osobę zobligowaną do płacenia alimentów, może on argumentować na rzecz zmniejszenia świadczeń, jeśli zmieniła się sytuacja finansowa Klienta, na przykład w wyniku utraty pracy czy innych okoliczności obniżających zdolność do płacenia alimentów, bądź zmianie uległa sytuacja osobista Klienta (np. obowiązek alimentacyjny realizuje także co do innych małoletnich dzieci).

Prawnik pełni również rolę negocjatora między stronami, dążąc do osiągnięcia porozumienia, które będzie satysfakcjonujące dla obu stron.

Co istotne, Kancelaria prowadząca sprawę zwalnia stronę dochodzącą alimentów czy dłużnika alimentacyjnego z obowiązku przygotowania i skompletowania pism, zaś na sali rozpraw czuwa nad tym, by w sposób wyczerpujący przedstawić sytuację materialną i życiową Klienta. Dla wielu Klientów właśnie ten aspekt pomocy jest istotny, z uwagi na emocje towarzyszące postępowaniu.

Zmiany w obowiązku alimentacyjnym – kiedy i dlaczego?

Zmiany w obowiązku alimentacyjnym mogą wystąpić z różnych przyczyn, a ich istota zależy od zmieniających się okoliczności życiowych zarówno osób uprawnionych do otrzymywania alimentów, jak i osób zobowiązanych do ich płacenia. Jednym z najczęstszych powodów modyfikacji świadczeń alimentacyjnych jest znacząca zmiana w sytuacji finansowej jednej ze stron. Na przykład, jeśli rodzic obowiązany do płacenia alimentów doświadcza spadku dochodów z powodu utraty pracy, istotnego pogorszenia się zdrowia lub innych niekorzystnych zmian ekonomicznych, może wystąpić do sądu o obniżenie wysokości świadczeń. Podobnie, jeśli sytuacja finansowa rodzica, którego obciąża obowiązek alimentacyjny, ulegnie poprawie, strona uprawniona może wnioskować o zwiększenie alimentów.

Drugim powodem zmian w obowiązku alimentacyjnym mogą być zmiany w potrzebach uprawnionego. W przypadku dzieci, może to obejmować wzrost kosztów związanych z edukacją, opieką zdrowotną, czy innymi aspektami rozwoju dziecka. W przypadku pełnoletnich dzieci kontynuujących naukę, może dojść do zmiany wysokości alimentów ze względu na zwiększone koszty utrzymania czy czesne za studia. Sąd, rozpatrując wniosek o zmianę alimentów, bierze pod uwagę konieczne potrzeby dziecka i możliwości finansowe osoby zobowiązanej do ich płacenia, starając się znaleźć równowagę między potrzebami dziecka a możliwościami finansowymi rodzica.

Warto również wspomnieć, że obowiązek alimentacyjny może być całkowicie zniesiony w określonych okolicznościach,  na przykład, jeśli dziecko osiągnie samodzielność finansową lub jeśli zmienią się inne okoliczności (np. wyjdzie za mąż i osobą zobowiązaną do zapewnienia wsparcia i pomocy będzie współmałżonek). Zmiana obowiązku alimentacyjnego jest zatem procesem dynamicznym, który może ewoluować wraz ze zmianami w życiu rodzin i indywidualnych okolicznościach zarówno uprawnionych, jak i zobowiązanych.

Podsumowanie: Kwestie kluczowe dotyczące obowiązku alimentacyjnego

Podsumowując kwestie kluczowe dotyczące obowiązku alimentacyjnego, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych okoliczności.

Po pierwsze, jest on fundamentalnym elementem prawa rodzinnego, dotyczącym zapewnienia środków utrzymania i wychowania dziecka. Obowiązek alimentacyjny spoczywa zarówno na rodzicach biologicznych, jak i przysposabiających, a w niektórych przypadkach może również obciążać krewnych, na przykład dziadków.

Wysokość alimentów jest ustalana indywidualnie, w oparciu o uzasadnione potrzeby dziecka oraz zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej. Obowiązek ten nie kończy się automatycznie wraz z osiągnięciem przez dziecko pełnoletności, lecz zależy od jego zdolności do samodzielnego utrzymania się. W szczególności, świadczenia alimentacyjne względem dziecka pełnoletniego często są kontynuowane, gdy dziecko kontynuuje naukę lub z innych przyczyn nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Konsekwencje nieuiszczenia alimentów są poważne i mogą obejmować postępowanie egzekucyjne oraz odpowiedzialność karną. Warto podkreślić, że zarówno zobowiązane do płacenia alimentów, jak i uprawnione do ich otrzymywania strony mają możliwość ubiegania się o zmianę wysokości alimentów w przypadku zmiany okoliczności życiowych. Ponadto, w określonych sytuacjach, dłużnik może uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, szczególnie gdy zmieniają się warunki finansowe lub życiowe zobowiązanego.

Pomoc profesjonalnego pełnomocnika, który pomoże im w skutecznym dochodzeniu swoich praw i obowiązków, może być szczególnie przydatna w każdej sytuacji związanej z obowiązkiem alimentacyjnym.