W naszej Kancelarii zajmujemy się również kwestiami dotyczącymi władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów.
Sprawy z zakresu praw rodzicielskich, pieczy nad dzieckiem oraz prawa do kontaktów z dzieckiem mogą stanowić część obszerniejszej sprawy – sprawy o rozwód albo separację lub samoistną sprawę rozpoznawaną przez sąd rodzinny właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
Czym jest władza rodzicielska?
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Władza rodzicielska musi być wykonywana poszanowaniem godności i praw dziecka, rozsądnych życzeń dziecka. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecko i interes społeczeństwa.
Niezależnie od władzy rodzicielskiej, oboje rodzice mają prawo utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Pojęcia władzy rodzicielskiej i kontaktów nie są więc tożsame, natomiast wielokrotnie sprawy dotyczące zarówno władzy rodzicielskiej, sprawowania opieki nad dzieckiem, jak i miejsca pobytu dziecka czy kontaktów są prowadzone w ramach jednego postępowania sądowego.
Ingerencja sądu w prawa rodzicielskie w Warszawie – ograniczenie władzy rodzicielskiej
W braku porozumienia (planu wychowawczego) sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.
Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli jest to zgodne z dobrem dziecka. Przesłanką podjęcia ingerencji przez Sąd i głównym wyznacznikiem ograniczenia praw rodzicielskich jest każdorazowo dobro dziecka.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej może być spowodowane uprzednim negatywnym zachowaniem rodzica w stosunku do dziecka bądź może być niezależne od zachowania rodzica wobec dziecka. Często zdarza się, że jeden ze skłóconych małżonków celem utrudnienia życia drugiemu z rodziców, dokuczenia, nie współpracuje z drugim rodzicem w sprawach dziecka. Pomiędzy rodzicami dochodzi do sporów na tle wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów rodzica z dzieckiem. Dla przykładu, rodzice nie potrafią współpracować, współdecydować w sprawach dotyczących sprawowania opieki nad dzieckiem, wyboru placówki oświatowej małoletnich dzieci, sposobu ich leczenia czy przy wyrobieniu dziecku paszportu. W związku z tym konieczna jest ingerencja sądu we władzę rodzicielską, ograniczając ją drugiemu rodzicowi. W ten sposób rodzic któremu władzy rodzicielskiej nie ograniczono, może normalnie podejmować decyzje dotyczące dziecka.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej
Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może nastąpić także w stosunku do jednego z rodziców. Często zdarza się tak, że przyczyną rozpadu małżeństwa i rodziny jest negatywne zachowanie jednego z rodziców, w stosunku do współmałżonka i/lub dzieci. Niejednokrotnie stosuje on przemoc nie tylko psychiczną, ale i fizyczną.
Przesłankami pozbawienia władzy rodzicielskiej jednego z rodziców są:
- trwała przeszkoda, przez którą władza rodzicielska nie może być wykonywana (np. trwałą przeszkodą w wykonywaniu władzy rodzicielskiej może być przewlekła choroba rodzica, skazanie rodzica na długoletnią karę pozbawienia wolności czy choroba psychiczna rodzica),
- nadużywanie władzy rodzicielskiej przez rodziców (np. poprzez agresywne zachowanie, stan nietrzeźwości, grożenie matce, zakłócanie spokoju domowego, manifestowane w obecności dziecka),
- rażące zaniedbywanie obowiązków rodzica wobec dziecka (zaniedbanie poważne albo zaniedbania o mniejszej wadze, które cechują się uporczywością, niepoprawnością, nasileniem złej woli, np. wieloletni brak osobistej styczności z dzieckiem nierealizowanie obowiązku alimentacyjnego). Pozbawienie praw rodzicielskich jest najdalej idącą ingerencją sądu we władzę rodzicielską.
Na czym polega zawieszenie władzy rodzicielskiej?
Władza rodzicielska może zostać zawieszona w przypadku przemijającej przeszkody w jej wykonywaniu. Rodzicie mogą przebywać w zakładzie karnym, wyjechać na dłuższy czas za granicę albo odbywać trwałe leczenie szpitale.
Zawieszenie władzy rodzicielskiej oznacza, że rodzic, którego prawa rodzicielskie zostały zawieszone, nie może wykonywać praw wynikających z tej władzy, pomimo że nadal jego prawa i obowiązki istnieją.
Sąd orzeka w sprawie o rozwód w przedmiocie uregulowania władzy rodzicielskiej dotyczącej małoletnich dzieci w wyroku rozwodowym, zaś w postępowaniu przed sądem rodzinnym w postanowieniu. Dodatkowo, obok rozstrzygnięcia o władzy, sąd może zobowiązać strony do określonego postępowania względem dziecka, np. objęcia dziecka bądź rodziny terapią.
Prawnicy z naszej Kancelarii są wyspecjalizowani w sprawach dotyczących ograniczenia lub pozbawienia władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Nasi adwokaci Warszawa mają doświadczenie w sporządzaniu wniosków o ograniczenie władzy rodzicielskiej oraz wniosków o pozbawienie władzy rodzicielskiej, a także z powodzeniem prowadzą postępowania sądowe w tym zakresie.